WSPIERAMY

EKO
NGO

KULTURA. WSTĘP WOLNY

"Pętla krajoznawcza"

BWA w Olsztynie
„Pętla krajoznawcza” to olsztyńska odsłona projektu „A-Z (Gabloty edukacyjne)”, realizowanego przez Andrzeja Tobisa niemal od 18 lat. Składa się z fotografii wykonywanych w różnych częściach Polski, które stanowią ilustracje do wydanego w 1954 roku w Niemieckiej Republice Demokratycznej słownika polsko-niemieckiego, wraz z jego późniejszymi wydaniami – drugim i trzecim.

Andrzej Tobis urodził się w 1970 roku. Zajmuje się głównie malarstwem i fotografią. „Andrzej Tobis to artysta, który na co dzień związany jest z Katowicami, gdzie mieszka i prowadzi jedną z dyplomujących pracowni malarstwa na Katowickiej Akademii Sztuk Pięknych. Zajmuje się malarstwem i fotografią, a od 2006 roku prowadzi projekt „A-Z (Gabloty edukacyjne)”, którego fragment mamy ogromną przyjemność prezentować w Olsztynie” – mówi Monika Sadowska, kuratorka wystawy.

Jak powstał realizowany już od 18 lat projekt? „Najpierw pojawiło się to pragnienie, żeby zrobić coś wyjątkowego. Może nie nazywałem tego w ten sposób, ale z różnych względów pojawiła się taka potrzeba odniesienia się do rzeczywistości jako całości. Udało mi się znaleźć klucz do rzeczywistości. Tym kluczem okazał się być ten konkretny słownik, taki stary, który leżał gdzieś u mnie w domu na półce. I wtedy stało się dla mnie jasne, że mając taki klucz, który sam w sobie zawęża obszar i języka, i tym samym, poprzez język, motywów, które będę wybierał do tego projektu, to już była sprawa prosta wtedy” – mówi Andrzej Tobis. „Bardzo ważne dla nas było to, aby znaleźć jakiś nowy klucz, sposób odczytania. Po pierwsze dlatego, że to jest pierwsza tak duża odsłona tego projektu w tej części kraju, a po drugie, ten projekt wchodzi w osiemnasty rok życia, zatem ma za sobą wiele odsłon, wiele odczytań. Dlatego poza porządkiem alfabetycznym, który mam nadzieję, że jest widoczny na tej wystawie i nasi goście go odczytują, bo też czerpie ze źródła projektu, jakim jest słownik niemiecko-polski z lat pięćdziesiątych. Zapraszamy do „Pętli krajoznawczej”, która nie tylko odnosi się do podróży, jaką artysta toczy po Polsce, ale pozwala na jej całościowe ujęcie, które materializuje się w postaci szesnastu województw i to też pozwoliło nam na to, aby spojrzeć na województwo warmińsko-mazurskie w szerszym kontekście” – dodaje Monika Sadowska.

Przygotowanie fotografii wymagało dużego zaangażowania ze strony artysty. „Wypracowałem sobie taką najbardziej efektywną metodę, założyłem sobie, że minimum raz w miesiącu wyjeżdżam na cztery dni w Polskę, w różne miejsca, w różnych porach roku, poświęcam się wyłącznie temu. I efektywność też tej metody polegała na tym, że przez te pozostałe dni ja w cudzysłowie zapominałem jak ta rzeczywistość wygląda i po kolejnym miesiącu mogłem znowu świeżym okiem na nią spojrzeć” – mówi Andrzej Tobis. „Po pierwsze, to są po prostu bardzo dobre fotografie. Po drugie, pokazują pewien fragment naszej rzeczywistości, którą być może chcielibyśmy wyprzeć, ale ona taka jest. Bardzo ważne w tych zdjęciach wydaje mi się to, że przede wszystkim artysta potrafi znakomicie obserwować naszą rzeczywistość. One są rzeczywiście zobaczone, zauważone, wybrane z tej naszej rzeczywistości, pokazują taki jej fragment, o którym być może nie chcielibyśmy już pamiętać, ale ona ciągle jeszcze taka jest. I myślę, że bardzo dobrze charakteryzują właśnie naszą polską codzienność” – podkreśla Małgorzata Bojarska-Waszczuk, dyrektor Galerii BWA w Olsztynie.